ศูนย์พิทักษ์เด็ก สตรี ครอบครัว ป้องกันปราบปรามการค้ามนุษย์ และภาคประมง สำนักงานตำรวจแห่งชาติ (ศพดส.ตร.)

ในอดีตประเทศไทยเป็นประเทศที่ถูกประชาคมโลกมองว่า เป็นแหล่งแสวงหาประโยชน์จากความผิดการค้ามนุษย์ ทางเพศ และการบังคับใช้แรงงาน โดยสาเหตุเกิดจากปัจจัยหลักทางด้านเศรษฐกิจ ความยากจน ความด้อยโอกาสทางการศึกษา สภาพเลวร้ายในครอบครัว รัฐบาลไทยจึงให้ความสำคัญเกี่ยวกับปัญหาดังกล่าว ซึ่งถือได้ว่าเป็นเรื่องที่ละเมิดมนุษยชนและทำลายศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์อย่างร้ายแรง จึงได้จัดตั้งคณะอนุกรรมการแก้ไขปัญหาการค้าเด็กและหญิงข้ามชาติ ตั้งแต่ปีพุทธศักราช 2541 เป็นต้นมา โดยมีจุดประสงค์เพื่อลดความรุนแรงและแก้ไขปัญหาดังกล่าว ประกอบกับในห้วงนั้นประเทศไทยได้รับการประเมินจาก รายงาน TIP REPORT 2014 ที่จัดอันดับด้านความรุนแรงด้านการค้ามนุษย์ ให้อยู่ในระดับ TIER 3 จึงได้ประกาศให้การป้องกันและแก้ไขปัญหาค้ามนุษย์เป็นวาระแห่งชาติ และได้ดำเนินการแก้ปัญหาดังกล่าวต่อเนื่องมา จนกระทั่งปีพุทธศักราช 2561 ประเทศไทยได้รับการประเมินให้ปรับระดับดีขึ้นเป็น TIER 2 รัฐบาลไทยจึงตั้งเป้าที่จะพัฒนาการแก้ไขปัญหาด้านการค้ามนุษย์ให้อยู่ในระดับ TIER 1 ต่อไป

สำนักงานตำรวจแห่งชาติได้ตระหนักถึงความสำคัญในภารกิจ จึงจัดตั้งกองบังคับการปราบปรามการกระทำผิดต่อเด็ก เยาวชน และสตรี (บก.ปดส.) ในวันที่ 1 กรกฎาคม พ.ศ.2548 ให้เป็นหน่วยงานเชี่ยวชาญพิเศษ มีภารกิจด้านการปกป้องคุ้มครองเด็ก เยาวชน สตรี และแรงงาน จากการละเมิดสิทธิมนุษยชน ที่เชื่อมโยงทั้งในระดับประเทศและนานาชาติ ซึ่งต่อมาภายหลังได้ยกระดับจัดตั้งเป็นศูนย์พิทักษ์เด็ก เยาวชน และสตรี สำนักงานตำรวจแห่งชาติขึ้น ในวันที่ 30 ตุลาคม พ.ศ.2551 ณ อาคารกองบังคับการปราบปรามการกระทำความผิดต่อเด็ก เยาวชน และสตรี

และเพื่อให้ครอบคลุมภารกิจที่มากขึ้น ในปีพ.ศ.2553 มีการเปลี่ยนแปลงชื่อศูนย์เป็น ศูนย์พิทักษ์เด็ก เยาวชน สตรี และป้องกันปราบปรามการค้ามนุษย์ สำนักงานตำรวจแห่งชาติ หรือ ศพดส.ตร.

ต่อมาในปี พ.ศ.2557 – 2563 รัฐบาลไทยได้รับแรงกดดัน จากสหภาพยุโรปและชาติอื่นๆ ว่าสินค้าจากการทำประมงของไทย มาจากการละเมิดสิทธิมนุษยชน การเอารัดเอาเปรียบผู้ใช้แรงงาน การใช้อุปกรณ์การทำประมงโดยไม่คำนึงถึงสิ่งแวดล้อม ทำให้การส่งออกสินค้าอุตสาหกรรมประมงและผู้ประกอบการธุรกิจประมงได้รับผลกระทบเป็นวงกว้าง สำนักงานตำรวจแห่งชาติ จึงได้สนองตามนโยบายของรัฐบาลในการแก้ไขปัญหาดังกล่าว จึงได้เพิ่มขอบเขตการดูแลให้ครอบคลุมไปยังภาคประมงของไทยด้วย และเปลี่ยนแปลงชื่อของศูนย์ จากเดิม เป็น ศูนย์พิทักษ์เด็ก สตรี ครอบครัว ป้องกันปราบปรามการค้ามนุษย์ และภาคประมง สำนักงานตำรวจแห่งชาติ ในปัจจุบัน